PATZ !

31 de decembre

UN JORN A PLASENÇA

AGENDA

LO MOT : SE

SE : lo mot mai enfachinant qu’amb el tot es possible. Çò piéger e çò melhor.
Çò piéger, las pauralas seguentas :
A prepaus de la catastròfa a Maiota :
Si ce n’était pas la France, vous seriez 10 000 fois plus dans la merde ! (E. Macron).
A prepaus del suicidi del caminòt :
Ça aurait pu être plus grave s’il avait souhaité faire dérailler son train ( ministre novèl dels Transpòrts, Philippe Tabarot).
Aürosament, nos demòra la poesia.

Se tròbas per la plaja
un plan polit cauquilhatge
fai lo numèro
mar zèro zèro
e l’aurelha pegada a l’aparelh
la mar te contarà dins sa lenga
de meravilhas
que papà te revirarà.
(Claude Roy)

... e tanben l’umor (emai se lo mot es jos entendut).

JORNALET

« Uèi, anam publicar la reforma de l’article 2 de la Constitucion en mantuna lenga, en celebrant la Jornada Internacionala dels Dreches Umans ».
Jornalet nos fa saber qu’es pas en França mas al Mexic. Pecat !
Avètz ausir dire qu’èrem a nos mexicanizar ? Malaürosament, ne prenem pas lo camin.
https://www.jornalet.com/nova/22807/mexic-reconeis-sa-diversitat-culturala

BON NADAL

L'ÒME NADAL

GRAPAUD

Nascut d’una pèira, viu jos una pèira e i cavarà un tombèl.
Li fau visita plan sovent, e cada còp que tiri la pèira, ai paur de lo tornar trobar e paur que i foguèsse pas. I es.
Amagat dins aquela cochada seca, neta, estrecha, plan a el, l’emplena coma cal, cofle coma un borset de cagadur. Una pluèja lo fague sortir, me ven al rescontre.
Qualques sauts pesucs e m’agacha de sos uèlhs roginoses.
Se lo monde marrit lo tracta de ladre, crenti pas de m’acoconar pròche d’el e d’acercar de la sia ma cara d’òme. Puèi mestrejarai una resta de descòr e t’amaganharai de la man, grapaud !
Dins la vida n’empassam de mai òrras.
Çaquelà, ièr, manquèri de delicadesa. Èra a fermentar, a gotejar, totas las verrugas crebadas.
- Pauròt, li diguèri, te vòli pas còrcachar, mas, Mon Dieu ! que siás òrre !
Dobriguèt una boca minharda e desdentada, de l’alen caud e me respondèt :
- E tu ?
Tirat e revirat de Jules Renard, Histoires naturelles.

SENS PARAULAS

VEJAIRE

MAYOTTE

AIRE

La Dépêche 12/12/2024
Deu èsser d’aire bon. Benlèu de Buenos Aires ?

MIRALH

16 de decembre

Lo 16 de decembre de 1871, Louise Michel es condemnada a la deportacion a perpetuitat.
Una de las figuras mai grandas de la Comune disiá :
« Lo poder abestit los òmes ».

NATURAL

MAMETA BOXAIRA

La Dépêche du Midi 12/12/2024

Aquí la mameta que decidiguèt de provar qu'èra encara plan viva.

UN JORN A TOLEDO

Octobre de 2024

LOS JORNS PERDUTS

                   LOS JORNS PERDUTS

Ernst Kazirra se’n tornava a son ostalàs somptuós comprat qualques jorns abans quand s’avisèt de luènh d’un òme que sortissiá d’un pichon portanèl, una caissa per l’esquina que, fin finala, carguèt sus un camion.
Capitèt pas a lo rejúnher abans que foguèsse partit. Alara lo seguiguèt en veitura.
Lo camion faguèt un long camin, fins a l’extrèma banlèga de la vila, e s’arrestèt a l’òrle d’una comba. Kazirra davalèt de l’autò per anar veire.
Lo desconegut descarguèt la caissa e, après qualques passes, l’escampèt dins lo vabre qu’èra comol de milierats d’autras caissas parièras.
S’acerquèt de l’òme e demandèt :
- T’ai vist sortir aquela caissa d’en çò mieu. Que i aviá dedins ? E quinas son totas aquelas caissas aquí ?
Aqueste l’agachèt e sorriguèt :
- Sul camion, n’ai encara d’autras per escampar. O sas pas ? Son los jorns.
- Quins jorns ?
- Los tieus.
- Los mieus ?
- Los tieus jorns perduts. Los jorns qu’as perdut. Los esperavas non ? Son venguts. Que ne faguères ? Agacha-los, sencers, encara vius. E ara...
Kazirra agachèt. Fasián un molon gigant. Davalèt pel penjal e ne dobriguèt un.
Dedins èra un camin de tardor e, al fons, Graziella, la sia promesa, que s’enanava per totjorn. E el que la cridava quitament pas.
Ne dobriguèt un autre. Èra una cambra d’espital amb, sul lièit, lo sieu fraire Giosuè qu’èra malaut e l’esperava. Mas el èra en viatge.
Ne dobriguèt un tresen. Al portal del vièlh ostal miserable, Duk, lo can fidèl, l’esperava dempuèi doas annadas, pas que pèl e osses. E el que pensava pas de tornar.
Sentiguèt quicòm que li quichava l’estomac. Lo camionaire èra dret sus l’òrle del vabre, immobil coma un justicièr.
- Sénher ! cridèt Kazirra. Escotatz-me. Daissatz-me almens aqueles tres jorns. Vos’n pregui. Almens aqueles tres. Teni moneda. Vos donarai çò que volètz.
Lo camionaire faguèt un signe de la man, coma per indicar un punt impossible d’aténher, coma per dire qu’èra tròp tard e que i aviá pas mai res a far. Puèi s’avaliguèt e, al meteis moment, s’avaliguèt tanben lo molon gigant de las caissas misteriosas.
E davalava l’ombra de la nuèit.
(Tirat e revirat de D. Buzzati, 180 racconti).

MAS ONT S'AMAGA ?

TIMBRATS LOS ITALIANS ?

JORNALET nos assabenta qu’en Itàlia s’es estampat un sagèl per las lengas minorizadas :
https://www.jornalet.com/nova/22757/italia-publica-un-timbre-dedicat-a-las-lengas-minorizadas

LO MOT : CRAVATA

CRAVATA
La cravata, coma l’entendem uèi, ten una istòria pro particulara. Apareguèt en França en 1886, quand Loís XIV, en guèrra en Alemanha, creèt un regiment de cavalariá leugièra de Croats. Aqueles Croats cargavan un unifòrme coma lo dels Ongreses : un dolman roge amb cordilhs, un capèl e, causa plan particulara, una benda de lin blanc nosada al còl. Lo mot en francés se ditz « croate », mas tanben « cravate » per corrupcion populara. Lo regiment foguèt sonat « Royal – Cravate » e demorèt fòrça presat pel Rei. Aqueste tardèt pas a onorar aqueles soldats, se cenhèt lo còl el tanben amb una preciosa benda de seda blanca, comandèt a tota la Cort de far coma el, e bategèt « cravate » aquel simple ornament, totjorn en l’onor dels Croats. Se compren alara que, dins aquel sègle puslèu iperbolic, la pichona benda de tela o de seda se mudèt lèu lèu en un nosèl de dentèla complicat e rafinat, privilègi absolut dels nòbles.
(Tirat e revirat de Aldo Gabrielli, Avventure nella foresta del vocabulario).

LO SALVADOR

Lo salvador de la republica.

SOVENT

CAÒS

UN MONDE

ALEGRE ! ALEGRE !

LOS QUE M'AGRADAN